Historia

• Pod koniec VI w. p.n.e. (Hallstatt D) powstaje grodzisko kultury łużyckiej grupy górzyckiej na wzniesieniu Winnica Tumska (Domweinberg), nad jez. Myśliborskim (nazwa miejscowa łysa Góra). W IX w. w miejscu grodziska zbudowano gród wczesnośredniowieczny datowany na lata 870 - 973/979, a odbudowany w XI w.
• Z 1238 r. pochodzi pierwsza wzmianka źródłowa: (Mezlibori) w kasztelanii pyrzyckiej (in terra Pirch). W 1261 r. nazwa Soldin występuje dla określenia grodu i jeziora, które zostały odstąpione lub sprzedane przez templariuszy margrabiemu brandenburskiemu (zamek i podgrodzie oraz 5 wsi i 300 łanów ziemi po obu stronach Myśli).
• Przed lokacją miasta istniały wybudowane przez templariuszy: kościół, kuria zakonna (w pd.-wsch. część miasta), gród książęcy przy przeprawie przez Myślę.
• W latach 1262-70 za panowania margrabiego Ottona III miasto było lokowane na prawie magdeburskim (akt lokacyjny nie zachował się). Myślibórz rządził się prawem przeniesionym ze Strausbergu z Ziemi Barnimskiej.
• W 1271 r. Kronika Wielkopolska podaje, że Myślibórz to: "civitas bene munita" (miasto dobrze obwarowane) - pierwotne mury zbudowano z kamienia granitowego uzupełniając cegłą. Zostały wzmocnione w XV i odnowione w XVIII w.
• W ciągu murów znajdowało się 49 baszt (znaczna część łupinowych) i czatowni oraz 3 bramy, mury dodatkowo zabezpieczał podwójny pierścień fos i wałów. łączna długość murów obronnych wynosiła ok. 1900 m.
• Do dzisiaj zachowały się dwie bramy miejskie: Nowogródzka i Pyrzycka, baszta Prochowa oraz znaczny odcinek murów miejskich. Trzecia brama zwana Młyńską bądź Kostrzyńską została rozebrana prawdopodobnie na przełomie XIX i XX w.
• W 1275 r. osiedlają się dominikanie, którzy wybudowali zespół klasztorny (zachowany dawny kościół i skrzydło zachodnie).
• W 1298 r. margrabia brandenburski Albrecht III funduje kolegiatę pw. św. apostołów Piotra i Pawła, oraz kapitułę kolegiacką (12 kanoników, proboszcz był pierwszym prałatem w Nowej Marchii).
• W latach 1298 - 1537 Myślibórz był głównym ośrodkiem administracyjnym (stolicą) Nowej Marchii. Obowiązywało prawo myśliborskie, które oznaczało że, miasta i wsie mogły przyjmować prawa przez Myślibórz, będący jednocześnie wyższą instancją w sądownictwie. Był miastem macierzystym i apelacyjnym dla Gorzowa Wielkopolskiego, Kostrzyna, Barlinka, Nowogródka Pom., Czelina, Barnówka i Mieszkowic. 13 września 1309 r. na mocy układu zawartego w Myśliborzu między Zakonem Krzyżackim a margrabią Waldemarem, krzyżacy nabyli za 10 000 marek w srebrze Pomorze Gdańskie z Gdańskiem.
• W 1316 r. margrabia Jan w dokumencie wymienia consules (3 burmistrzów i 7 rajców), 1502 r. rada miejska liczy 12 osób, 2 burmistrzów, Przywilej margrabiego Waldemara z 1317 r. podporządkowuje wyrokom sądu myśliborskiego 7 głównych miast Nowej Marchii: m.in. Barlinek, Gorzów, Kostrzyn, a z kolei przywilej margrabiego Ludwika Rzymskiego nadany w 1352 r. nakazuje wszystkim kupcom jadącym z Gorzowa do Szczecina obowiązek przejazdu przez Myślibórz.
• Lata 1402-1454 to okres panowania Krzyżaków, w tym okresie 15.06.1433 r. zostaje miasto zdobyte i spalone przez husytów. Na okres 1439 - 1660 r. kupcy myśliborscy zostali zwolnieni od ceł na terenie Nowej Marchii.
• 31 stycznia 1466 r. nastąpiło spotkanie elektora Fryderyka II i księcia szczecińskiego eryka II. Zawarto porozumienie (Układ myśliborski) na mocy którego Księstwo Szczecińskie i Ziemia Stargardzka miały przejść pod panowanie Eryka II i Warcisława X, pod warunkiem złożenia przez nich hołdu lennego Brandenburgii. Sprzeciw rady miejskiej Szczecina spowodował unieważnienie układu przez cesarza Fryderyka III.
• Kolejne zniszczenia dokonane zostały w 1539 r. przez wielki pożar - ocalał jedynie kompleks klasztorny.
• Margrabia Jan Kostrzyński zadecydował o odbudowie miasta w oparciu o zmieniony plan zbliżony do koła, które przecinają 2 osie wzdłuż traktów komunikacyjnych (pn.- pd. i wsch.-zach.). Miasto podzielono na 22 kwartały w 4 pasach, oraz ciąg okólny przy murze obronnym, wymiary miasta (550 x 630 m), rynek pierwotny (115 x 215 m).
• W 1540 r. myśliborskie miary i wagi uznane zostały urzędowo w Nowej Marchii i obowiązywały do 1713 r.
• W latach1618-48 (wojna 30-letnia) miasto jest wielokrotnie plądrowane i grabione przez wojska stacjonujące lub przez nie przechodzące (wojska cesarskie-katolickie, wojska szwedzkie-protestanckie (3 krotnie w 1630 r.).
• W 1684 r. odbywają się 2 targi na wełnę, następuje rozwój rzemiosła: szewstwo, tkactwo, piwowarstwo i młynarstwo, szybki rozwój miasta przerywa wojna 7-letnia.
• W XVIII w. utworzono Dyrektorium Krajowe Nowej Marchii (Landesdirektoriums). 1704 r. wprowadzono pokrycie dachówkowe - prawie całkowicie zlikwidowano strzechy.
• 1771 r. budowa nowego ratusza zakończona w 1772 r., 1785 r. wielki pożar.
• 1791 r. wybudowano synagogę (1843 r. gruntowna renowacja), ok. 1800 r. powstała. manufaktura włókiennicza i szkoła przędzalnicza.
• W 1 poł. XIX w. utworzono Krajowy Sąd Apelacyjny (Oberlandesgericht), a w 1816 r. powiat myśliborski (Kreis Soldin). Myślibórz był również miastem garnizonowym od XVIII w. do 1876 r.
• Przełom wieków XIX/XX jest kolejnym okresem w rozwoju miasta, (przemysł i komunikacja): Powstają pierwsze drogi bite, w 1848 r. do Kostrzyna przez Dębno.
• Pierwsza linia kolejowa Stargard-Myślibórz-Kostrzyn, zostaje uruchomiona w 1882 r., powstaje węzeł kolejowy. Następne linie kolejowe połączyły Myślibórz z Choszcznem przez Barlinek i z Gorzowem Wielkopolskim. Powstaje szereg firm: mleczarnia, filie browarów (szczecińskiego i berlińskiego), fabryka łańcuchów, elektrownia, wodociągi, młyn elektryczny, drukarnia. Miasto zostaje skanalizowane. Większość inwestycji dotrwała do zmiany granic po II wojnie światowej. W polskim Myśliborzu nadal funkcjonowały aż do lat 90. XX w.
• Oficjalnie 2 lutego 1945 r. miasto zostaje zajęte przez wojska radzieckie (faktycznie 31 grudnia), które 7 lutego rozstrzelały 120 Niemców - zakładników. 23 maja 1945 r. władzę z rąk radzieckiego komendanta wojennego przejął pełnomocnik rządu RP Marian Szczepański. Rozpoczęła się historia polskiego Myśliborza.
• Do 1975 r. miasto jest siedzibą władz powiatu myśliborskiego w woj. szczecińskim. W latach 1975 - 1999 to miasto - gmina w woj. gorzowskim. Od 1999 r. jest ponownie siedzibą władz powiatu myśliborskiego w woj. zachodniopomorskim.